همشهری آنلاین_ شهره کیانوش‌راد: نداشتن آرامستان عمومی برای دفن اموات یکی از خواسته‌های اهالی لواسان است که در کنار کمبودهای فرهنگی مانند سینما و کتابخانه مغفول مانده است. این شهر با داشتن روستاهای متعدد، آرامستان‌هایی با ظرفیت محدود برای دفن اموات محلی دارد. ویلاسازی و زمین‌خواری در لواسان مشکلات دفن اموات در این آرامستان‌های محلی را بیشتر کرده. این شهر برای ساکنانش کمبودهای بسیاری دارد که متأسفانه در بی‌توجهی مسئولان از یادها رفته است. در این گزارش سراغ افراد محلی رفته و پای گلایه‌های آنها از نداشتن قبرستان عمومی در این منطقه نشسته‌ایم.
شورکاب، توک مزرعه، جاییج، گلندولک، ناران، سبو بزرگ، سبو کوچک و تیمورآباد اسامی آرامستان‌ها در محله‌هایی به همین نام هستند. این آرامستان‌ها در شهر لواسان قرار دارند و اکنون با وسعت گرفتن شهر به راحتی می‌توان این آرامستان‌ها را در خیابان‌های اصلی و کوچه‌ها مشاهده کرد. ویژگی دیگر این آرامستان‌ها دفن اموات محلی لواسان است. در صورتی که اموات اصالتاً لواسانی باشند بستگانشان می‌توانند با توجه به محل سکونت خود، متوفی را در یکی از این آرامستان‌ها دفن کنند. «سمیه مهاجری» بیش از 20 سال در لواسان سکونت دارد اما می‌گوید ملاک لواسانی بودن فقط سکونت در این شهر نیست. او می‌گوید: «اگر فردی اصالتاً لواسانی باشد، یعنی آبا و اجدادش در لواسان سکونت داشته باشند و به تأیید شورای محلی برسد، پس از فوت در یکی از آرامستان‌ها به خاک سپرده می‌شود. دلیل سختگیری در این زمینه هم به ظرفیت محدود آرامستان‌ها مربوط می‌شود. اما مشکل این است که اکنون این آرامستان‌ها درست در بافت شهری و در مجاورت مناطق مسکونی قرار دارند.
این در حالی است که اطراف لواسان زمین‌های خالی پیدا می‌شود اما به دلایل مختلف که مهم‌ترین آن قیمت ملک است تاکنون آرامستان عمومی برای شهر لواسان ساخته نشده. بسیاری از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند اموات خود را در محله خود دفن کنند تا برای رفتن بر سر مزار مشکلی نداشته باشند اما افرادی که بیش از 20 سال در این شهر سکونت دارند چون لواسانی به شمار نمی‌آیند مجبورند برای دفن اموات بهشت زهرا(س) در تهران را انتخاب و مسافتی بسیار دور را تحمل کنند. شهری به این وسعت و با جمعیتی که رو به افزایش است از داشتن یک آرامستان عمومی محروم است. در حالی که با افزایش اعطای مجوز برای ساخت ویلا، آخر هفته عده‌ای با سفر به لواسان با خود ترافیک می‌آورند و شهر را با انبوهی از زباله ترک می‌کنند. این شهر لاکچری برای ساکنانش کمبودهای بسیاری دارد که متأسفانه در سایه بی‌توجهی مسئولان از یادها رفته است.»
- دفن اموات در ازای پرداخت پول
آرامستان‌هایی که در دل محله‌ها قرار گرفته‌اند ظرفیت محدودی دارند و طبیعی است که شورای محله برای دفن اموات قانون سختگیرانه محلی بودن را وضع کند. اما همیشه هم این قانون محلی بودن به نتیجه نمی‌رسد. گاهی بنا به وصیت شخص متوفی یا اصرار خانواده‌ها، اموات در آرامستان‌های محلی دفن می‌شوند. رضا اکبری از اهالی لواسان قیمت قبرها را متفاوت عنوان می‌کند و می‌گوید: «قیمت مشخصی برای قبرها تعیین نشده است. بستگی به محل دفن و توانایی مالی خانواده متوفی قیمت‌ها متغیر است و از 50 هزار تومان شروع می‌شود و ممکن است به 400 هزار تومان هم برسد. آن‌طور که اهالی و اعضای شورای ده می‌گویند پول فروش قبر معمولاً برای هزینه‌های کفن و دفن مردگان و بهسازی آرامستان خرج می‌شود.»
- جاده عمومی در تملک ویلاسازان
زمین‌خواری در لواسان حد و مرز ندارد؛ از تسخیر منابع طبیعی تا تملک خیابان‌های عمومی برای مجتمع‌های ویلایی. اما عجیب‌ترین مورد، تملک جاده اختصاص قبرستان سرخه توسط زمین‌خواران است. «کمال‌الدین کیایی» که از اهالی روستای نجارکلا و یکی از اعضای هیئت امنای مسجد فاطمیه این روستاست می‌گوید: «بر مبنای نوشته روی سنگ قبرها، تاریخ نخستین دفن در قبرستان سرخه به سال 1317 برمی‌گردد. بنابراین می‌توان گفت قبرستان سرخه در نجارکلا یکی از قبرستان‌های قدیمی لواسان است. 20 سال پیش لواسان جمعیت محدودی داشت و قبرستان‌های محلی و امامزاده‌ها برای دفن اموات کافی بود اما اکنون ظرفیت این محل‌ها پاسخگوی نیاز اهالی نیست.
سال 1359 محمدکریم کیانی از اهالی نجارکلا تصمیم گرفت زمینی را در لواسان برای ساخت قبرستان عمومی اختصاص دهد که موافقت نشد. با صحبت‌هایی که شد این زمین به ساخت محل فرهنگی اختصاص یافت و در عوض شهرداری توسعه و احیای قبرستان سرخه را برعهده گرفت و با ساخت غسالخانه‌ای به متراژ 200مترمربع قبرستان سرخه برای دفن رایگان اموات احیا شد. واقف حوزه آقای حاج محمد کریم کیانی هستند ولی زمین آرامستان وقفی نیست و واقف ندارد. این اراضی متعلق به دولت است و توسط دولت و شهرداری لواسان در محل آرامستان قدیمی به این امر اختصاص پیدا کرده است. مسیری هم برای دسترسی به این قبرستان ساخته و آسفالت شد.
بعد از تغییر مدیریت‌ها، غسالخانه به رستوران تبدیل شد و اهالی برای دفن اموات با مشکلاتی روبه‌رو شدند. البته این رستوران هم به دلیل استقبال نشدن تعطیل شد و مردم جایی برای شست‌وشو و غسل اموات نداشتند. سال 1383 عده‌ای با تصرف عدوانی، اراضی پایین قبرستان را که حدود 22 هکتار بود قطعه‌بندی کردند. زمین‌ها فروخته شد. مسیر آسفالت شده در تملک زمین‌خواران قرار گرفت و اهالی اجازه نداشتند از این مسیر به قبرستان بروند. از آنجا که نزدیک بودن این ویلاها به قبرستان بر قیمت ملک آنها تأثیر می‌گذاشت بنابراین در این سال‌ها ادعاهای بسیاری شد از جمله اینکه دفن اموات آب‌های زیرزمینی را آلوده می‌کند یا فروش قبر توسط هیئت امنا و... تا بتوانند این قبرستان را متروکه کنند.» کیانی درباره فروش قبر به قیمت بالا توضیح می‌دهد: «دفن اموات در قبرستان سرخه رایگان است اما با توجه به هزینه‌های کفن و دفن، با رضایت خانواده‌ها و بنا بر توافقی که با خانواده متوفی انجام می‌شود مبلغی به‌عنوان کمک به هزینه‌های جاری به هیئت امنای مسجد فاطمیه نجارکلا داده می‌شود.» او با رد ادعای زمین‌خواران می‌گوید: «خوشبختانه این ادعاها در دادگاه رد شده است و اکنون با پیگیری امام‌جمعه لواسان راه دسترسی به قبرستان سرخه باز شده اما نگرانی‌ها برای مسدود شدن دوباره جاده عمومی به سمت قبرستان همچنان وجود دارد.»
- پیگیری‌ها نتیجه نداد
شورای‌شهر به‌عنوان مهم‌ترین تشکل مردمی در پیگیری خواسته‌ها و نیازهای اهالی لواسان نقش دارد اما «امیر کربلایی» رئیس تشکل مردمی لواسان می‌گوید که نداشتن مدیرانی دلسوز طی چند سال اخیر در لواسان مشکلات فراوانی را برای مردم ایجاد کرده است. او از پیگیری‌ها و به نتیجه نرسیدن ساخت قبرستان عمومی می‌گوید: «در هر دوره شورای‌شهر برای اختصاص قبرستان عمومی، تلاش و زمینی را معرفی کردیم ولی به نتیجه نرسیدیم؛ یا اداره منابع طبیعی ممانعت کرد یا اداره محیط‌زیست. به دلیل گرانی زمین، فضایی برای ساخت قبرستان عمومی وجود ندارد. پیشنهادمان توسعه قبرستان سرخه بود که آن هم به دلایل مختلف از جمله ساخت‌وساز ویلا در اطراف آن به نتیجه نرسید.
شورای اسلامی لواسان می‌توانست مشکل نداشتن قبرستان عمومی را حل کند اما زد وبندها و تخلفات فراوانی در لواسان اتفاق افتاده تا جایی که چند تن از اعضای شورای‌شهر و شهردار دستگیر شده‌اند. چند سال پیش طرحی مطرح شد مبنی بر ساخت آرامستان در جاده تلو که اگر اجرا شود هم برای ساکنان شرق تهران و هم برای لواسانی‌ها محلی مناسب و در
دسترس است.»
نظر شما